top of page

Παραφιλίες

Παραφιλίες
Τι είναι διαφορετική προτίμηση και τι σεξουαλική διαταραχή; Γενικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην κατηγορία της σεξουαλικής διαταραχής ή αλλιώς της παραφιλίας ανήκουν εκείνοι οι άνθρωποι που προκειμένου να διεγερθούν ερωτικά ή να έρθουν σε κορύφωση προβαίνουν σε πράξεις ή σε φαντασιώσεις που είναι ασυνήθιστες για την κουλτούρα της μάζας και διέπονται απόδιαταραχή του σεξουαλικού σκοπού ή στόχου.
 
Πιο συγκεκριμένα ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τους παράγοντες βάση των οποίων κρίνεται αν μια σεξουαλική συμπεριφορά είναι αποκλίνουσα.
  • Η μη συμμόρφωση με την κοινωνική νόρμα
  • Η στατιστική σπανιότητα
  • Η προσωπική δυσφορία
  • Η δυσκολία προσαρμογής/δυσλειτουργία
 
Η διάγνωση των σεξουαλικών διαταραχών γίνεται από ψυχολόγους με τη βοήθεια του διαγνωστικού εργαλείου DSM σύμφωνα με το οποίο οι παραφιλίες είναι «σεξουαλικές διαταραχές που χαρακτηρίζονται από έντονα διεγερτικές και επαναλαμβανόμενες σεξουαλικές φαντασιώσεις, παρορμήσεις και συμπεριφορές που θεωρούνται παρεκκλίνουσες σύμφωνα με τις πολιτισμικές νόρμες και προκαλούν σημαντική  δυσφορία ή βλάβη στην κοινωνική, επαγγελματική ή σε άλλες περιοχές της ψυχοκοινωνικής λειτουργίας». Η αντικειμενική δυσκολία στη διάγνωση είναι ότι πολύ σπάνια θα φτάσει κάποιος στην πόρτα του ψυχολόγου για μια τέτοιου είδους διάγνωση. Επιλέγουν μάλιστα να δομήσουν με τέτοιο τρόπο τη ζωή τους ώστε να μπορούν να είναι κοντά στο σεξουαλικό τους ερέθισμα π.χ. ένας φετιχιστής που πουλά παπούτσια ή ένας παιδεραστής να εργάζεται με παιιδά. Τις περισσότερες φορές η ντροπή είναι ο κύριος ανασταλτικός παράγοντας για να αναφερθεί ένα περιστατικό που πάσχει από κάποιας μορφής παραφιλία. Παρόλα αυτά, τα μέχρι σήμερα στατιστικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα φάσμα διαταραχών που πλήττει περισσότερους άντρες από ότι γυναίκες.
 
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ποιες είναι οι 8 παραφιλίες που εμφανίζονται πιο συχνά.
 
Επιδειξιομανία:  Τάση προς έκθεση των γεννητικών οργάνων προς ένα στοχευμένο πρόσωπο
 
Φετιχισμός: Χρησιμοποίηση αντικειμένων που δεν σχετίζονται άμεσα με τη σεξουαλικότητα (π.χ. παπούτσια, είδη ένδυσης κλπ.) ή τα μέρη του σώματος ενός ατόμου, ώστε να ενεργοποιηθεί η σεξουαλική διέγερση
 
Εφαψιομανία:  Η ανάγκη που οδηγεί στην αφή του σώματος ενός προσώπου, συνήθως παρά τη θέλησή του τελευταίου
 
Παιδοφιλία ή παιδεραστία: Έλξη προς παιδιά (αγόρια ή κορίτσια) προεφηβικής ηλικίας
 
Σεξουαλικός σαδισμός: Ανάγκη σεξουαλικής έκφρασης με πόνο ή εξευτελισμό προς τον / την σεξουαλικό σύντροφο
 
Σεξουαλικός μαζοχισμός: Αναζήτηση αισθήματος πόνου ή ταπείνωσης
 
Παρενδυσία: Διέγερση και σεξουαλική ευχαρίστηση με την αμφίεση των ρούχων του αντίθετου φύλου
 
Ηδονοβλεψία: Διέγερση με την οπτική επαφή σεξουαλικής συνεύρεσης τρίτων προσώπων, κρυφά ή φανερά
Όλες οι υπόλοιπες σεξουαλικές διαταραχές που δεν αναφέρονται παραπάνω ανήκουν στην κατηγορία «παραφιλίες μη προσδιοριζόμενες αλλού» και περιλαμβάνουν περίπου 100 σεξουαλικές διαταραχές κυριότερες εκ των οποίων είναι οι:
 
Αποτεμνοφιλία ή αβασιοφιλία: Σεξουαλική δραστηριότητα με άτομα με ειδικές ανάγκες ή ανάπηρα
 
Καθετηροφιλία: Διέγερση με τη χρήση καθετήρων
 
Κλυσμαφιλία: Διέγερση με τη λήψη κλύσματος
 
Ουροφιλία ή ουρολαγνεία: Διέγερση με τη θέα, οσμή ή κατάποση ούρων.
 
Κοπροφιλία ή κοπρολαγνεία: Διέγερση με τη θέα, οσμή ή γεύση κοπράνων
 
Τηλεφωνική σκατοφιλία: Διέγερση που προκαλεί τηλεφωνική συνδιάλεξη με γνωστό ή άγνωστο πρόσωπο και πρόστυχη συνομιλία
 
Φοβολαγνεία: Διέγερση που προκαλείται υπό το αίσθημα του φόβου
Γεροντοφιλία: Αναζήτηση ηλικιωμένου ερωτικού συντρόφου
 
Νεκροφιλία: Διέγερση στη σκέψη, τη θέα ή τη σεξουαλική επαφή με πτώματα
 
Νοσοφιλία: Αναζήτηση συνεύρεσης με άτομα που ασθενούν.
 
Ζωοφιλία ή κτηνοβασία: Σεξουαλική επαφή με ζώα
 
Υποξυφιλία ή ασφυξιοφιλία: Επίτευξη διέγερσης λόγω της μειωμένης παροχής αρτηριακού αίματος, η οποία προκαλεί έλλειψη οξυγόνου
 
Συμφοροφιλία: Επίτευξη διέγερσης με τον σχεδιασμό ή/και την παρακολούθηση συμφορών, όπως μιας πυρκαγιάς ή τραγικών τροχαίων δυστυχημάτων
 
Απορριψιφιλία: Επίτευξη διέγερσης με την ιδέα ερωτικής συνεύρεσης ή την επαφή με άτομο που απορρίπτει κάποιον ερωτικά ή δεν επιθυμεί ουσιαστική σχέση μαζί του
 
Ασχημολαγνεία: Διέγερση ή επιδίωξη συνουσίας με άτομο θεωρούμενο άσχημο από τον ασχημολάγνο
 
Από όλες τις παραφιλίες που έχουν αναφερθεί μέρι στιγμής ποινικά διώκονται στις περισσότερες χώρες του κόσμου η παιδοφιλία και η νεκροφιλία. Φυσικά νομικές κυρώσεις επιφέρει και η επιβολή οποιασδήποτε σεξουαλικής πράξης χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου, δηλαδή ο βιασμός, η απόπειρα βιασμού ή ακόμη και η σεξουαλική παρενόχληση. Η ομοφυλοφιλία ΔΕΝ αποτελεί σεξουαλική διαταραχή και ακριβώς για αυτό τον λόγο δεν πρέπει να αντιμερωπίζεται ως παραφιλία.
Στην ερώτηση ποιοι είναι εκείνοι οι παράγοντες που προκαλούν τις παραφιλίες μόνο τις επικρατέστερες θεωρητικές προσεγγίσεις μπορούμε να παραθέσουμε. Το πεδίο σε αυτή την περίπτωση δεν παρουσιάζει μια ξεκάθαρη σχέση αιτίας και αιτιατού. Ψυχαναλυτικά λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για καταστάσεις που αντικατοπτρίζουν μια παλλινδρόμηση ή μια καθήλωση σε πρότερο στάδιο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του ατόμου που οδηγεί σε σε ένα επαναλαμβανόμενο μοντέλο σεξουαλικής συμπεριφοράς το οποίο δεν είναι ώριμο στην εφαρμογή και έκφρασή του.
Μια άλλη ψυχαναλυτική θεώρηση είναι ότιοι παραφιλίες είναι εκφράσεις επιθετικότητας όπου οι σεξουαλικές φαντασιώσεις ή οι ασυνήθιστες σεξουαλικές πράξεις  αποτελούν μέσο με το οποίο επιτυγχάνεται ένα είδος εκδίκησης για ένα παιδικό τραύμα. Σε αυτή την περίπτωση η επίμονη και επαναλαμβανόμενη φύση της παραφιλίας προκαλείται από την ανικανότητα της ολοκληρωτικής εξάλειψης του υποκρυπτόμενου τραύματος.
Από την άλλη πλευρά οι συμπεριφοριστές τάσσονται υπερ της άποψης ότι οι σεξουαλικές διαταραχές ξεκινούν μέσα από τη διαδικασία της μάθησης. Κάτω από αυτό το πρίσμα αν κάποιος συσχετίσει επαναλαμβανόμενα ένα εντικείμενο (μη σεξουαλικό) με τη διέγερση ή με την κορύφωσή του τότε δεν αποκλείεται η ανάπτυξη παραφιλίας. Φυσικά και σε αυτή την περίπτωση παίζουν ρόλο προδιαθεσικοί παράγοντες όπως η δυσκολία διαμόρφωσης σεξουαλικών σχέσεων πρόσωπο με πρόσωπο ή φτωχή αυτοεκτίμηση.
Αρκετά συχνά παρατηρήται συνοσυρότητα των παραφιλιών με χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών, προβλήματα οικειότητας, σεξουαλικές δυσλειτουργίες αλλά και διαταραχές στην προσωπικότητα όπως συναισθηματική ανωριμότητα.
 
Αυτό ίσως να οφείλεται σε μια σειρά από καταστάσεις που μπορεί να είναι κοινή αφετηρία τόσο για τις παραφιλίες όσο και για άλλα προβλήματα όπως:
  • Η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική του ηλικία
  • Η γονεϊκή τιμωρία που μπορεί να καταλήγει στην ένδυση με ρούχα του αντίθετου φύλου
  • Ο φόβος σεξουαλικής απόδοσης ή οικειότητας
  • Η ανεπαρκής συμβουλευτική
  • Η κατάχρηση αλκοόλ
  • Διάφορα προβλήματα φυσιολογίας
  • Κοινωνικοπολιτισμικοί παράγοντες
  • Ένα ψυχοσεξουαλικό τραύμα
 
Αναφορικά με τη θεραπεία των παραφιλιών, λίγα είναι ακόμη γνωστά με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν ότι η ψυχανάλυση είναι κυρίως αναποτελεσματική λόγω της μακροχρόνιας φύσης της και η ύπνωση επιδεικνύει φτωχά αποτελέσματα. Η επιστημονική κοινότητα επικεντρώνεται κυρίως σε συμπεριφορικές τεχνικές που δείχνουν να έχουν την ικανοποιητικότερη αποτελεσματικότητα συγκριτικά με τις υπόλοιπες προσεγγίσεις.
 
Ενδεικτικά σε αυτές τις τεχνικές περιλαμβάνονται:
  • Τεχνικές αποστροφής που σκοπό έχουν το συνδυασμό των σεξουαλικά διεγερτικών ερεθισμάτων των παραφιλικών με δυσάρεστες εικόνες.
  • Τεχνικές απευαισθητοποίησης οι οποίες στόχο έχουν να ουδετεροποιήσουν μέσω την σταδιακής έκθεσης σε μη παραφιλικές  σεξουαλικές καταστάσεις ή συμπεριφορές  που προκαλούν άγχος στους παραφιλικούς.
  • Διδασκαλία κοινωνικές δεξιοτήτων για τη βελτίωση της ικανότητας  των παραφιλικών να διαμορφώσουν διαπροσωπικές σχέσεις.
  • Διαμόρφωση μέσω διάφορων τεχνικών πιο υγιών φαντασιώσεων.
  • Ιδανικά, η συνεργασία του ψυχολόγου με έναν ψυχίατρο μπορεί να προσφέρει στον θεραπευόμενο τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα με ένα συνδυασμό συμπεριφορικών τεχνικών και φαρμακευτικής αγωγής. 
Επικοινωνήστε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες.

Screen Shot 2020-09-24 at 3.43.12 PM.png

"The purpose of psychotherapy is to set people free"

bottom of page